Geef of neem een proefabonnement

Het raadsel van Marstal

Wie schoot de bemanning van de Flora te hulp?

Dit artikel is gepubliceerd in

De schoener Flora, met als thuishaven Marstal op het Deense eiland Aerø, zette op 9 december1875 zeil om een lading kolen van Edinburgh naar Kiel te brengen. Er stond een mooie westelijke bries en de bemanning hoopte met Kerstmis weer in de thuishaven te liggen om de feestdagen te vieren. Maar de reis liep totaal anders dan verwacht...

Aan de Deense kant van de Noordzee, aan de oostkant van de Great Fisher Bank, belandde de Flora in een depressie. De wind draaide plotseling naar oostzuidoost en nam toe tot stormkracht met vorst en sneeuwjacht. In de daaropvolgende veertien dagen werd het schip totaal gesloopt door de storm. Een Nederlands visserschip redde de bemanning uiteindelijk zo’n 200 mijl verderop, vlakbij de Orkney-eilanden, zo weten we uit overlevering. Maar wat al bijna honderdvijftig jaar onbekend is gebleven: welk Nederlands vissersschip redde de Deense zeevarenden?

Het verhaal van de schoener Flora is op het eiland Aerø en in Marstal zeer bekend. In het Søfartsmuseum te Marstal hangen vijf flinke houtskooltekeningen van H.A. Hansen die het verhaal van het schip en de redding van de bemanning uitbeelden. We weten dus veel over het verlies van dit schip, zeker ook dankzij het verhaal dat stuurman H.A. Seier erover vastlegde en dat ook in het museum wordt verteld.

Ooggetuigenverslag
De bemanning bestond uit kapitein A.C. Kroman, een matroos uit Nyborg, een matroos uit Langeland, een lichtmatroos uit Kiel, een kok uit Langeland en de stuurman. Op 9 december 1875 verliet de Flora met deze zeskoppige bemanning het Schotse St. Davids, Firth of Forth, met bestemming Kiel. Het ruim lag vol met kolen. Stuurman H.A. Seier schreef later: ‘Er stond een goede westenwind en we waren ervan overtuigd dat we Kiel voor Kerst zouden bereiken om daarna naar Marstal te gaan, zodat we thuis Kerstmis konden vieren. Wij vertrouwden volledig op onszelf en ons goede schip; een goede zeiler en één van de beste schepen van Marstal in die tijd.’

Toen de Flora de Great Fisher Bank was gepasseerd draaide de wind plotseling naar oostzuidoost. De wind nam toe tot stormachtig, het begon te vriezen en er viel sneeuw. Ze probeerden een haven aan de Noorse kust aan te lopen, maar de storm werd steeds heviger, waardoor ze de zeilvoering aan moesten passen tot een gereefde eerste kluiver en een dichtgereefd grootzeil dat ook nog eens volledig gekat was.

‘We dreven ongeveer zes dagen rond met een harde storm en vorst en durfden niet te gijpen in deze wilde zee. Met regelmaat rolden brekers over dek en eentje spoelde de kleine reddingsboot weg. Wie wachtliep, moest zich vastsnoeren aan dek. Op een middag nam de wind toe tot orkaankracht die de golven platsloeg en wij gebruikten die gelegenheid om te gijpen. We zaten in een dikke storm, zware zeegang en ononderbroken sneeuwbuien. De vele brekers veroorzaakten enorme schade. We verloren de grote reddingssloep, de kombuis, het stuurhuis, etc. Ongeveer vier dagen na de gijp, toen ik en een matroos vastgesnoerd op het achterdek stonden, gebeurde het dat een overweldigende golf over het schip en de tuigage rolde en in een klap werden we volledig ontmast…

 

Benieuwd naar de rest van het verhaal?

Spiegel der Zeilvaart 06/2023

Spiegel der Zeilvaart 06/2023

Bestel en lees verder ›

© Spiegel der Zeilvaart 2021 | Privacybeleid | Voorwaarden | KVK: 56569599 | BTW: NL001796638837 | Bank: NL54RABO 0326 3406 45

Ontwerp en onderhoud door MKB Watersport