‘Dit is nou een Veense boot ,’ zegt Alexander de Vos. ‘Kijk, een eeuw geleden had je hier niet zoveel aan een fiets. Elke boer of tuinder had een roeiboot om zich te verplaatsen. Zelfs de politie en de postbode hadden er eentje. En in het weekend kon je er nog lekker mee zeilen ook.’ Veens staat voor Roelofarendsveens en van dit type roeiboot bestaat alleen nog een exemplaar in Museum Oud-Alkemade, naast een schaalmodel. ‘Dat schaalmodel staat in café De Haven bij het sluisje in Roelofarendsveen op de bar, als fooienpot. We hebben de boot in het museum en dat modelletje helemaal opgemeten, getekend en alle maten in tabellen gezet. Zo hadden we de juiste verhoudingen om weer een boot op ware grootte te maken naar het originele scheepstype.’
Oude boten, nieuwe werf
Het lijkt alsof Alexander stamt uit een oud geslacht van scheepstimmerlieden en dat de werf ligt op historische grond, een plek waar al eeuwen boten van de helling komen. Ook aan De Vos’ liefde voor historische houten schepen en alles daaromheen ontbreekt het niet. Maar deze werf bestaat pas sinds 2010 en Alexander moet terug naar de negentien- de eeuw om een voorouder aan te kunnen wijzen die scheepsbouwer was. Alexander vulde 8 jaar met eindeloos overleggen met de gemeente en lange procedures alvorens hij kon beginnen aan de bouw van zijn eigen werf. Voor De Vos was het een droom die werkelijkheid werd.
Eerst wordt de houtloods gebouwd. In 2011 staan de gebinten, gebouwd met pen-en-gat verbindingen en houten nagels. De jaren erop komt het dak met gebruikte dakpannen. Ook de werfschuur wordt op de ambachtelijke en authentieke manier gebouwd. In 2014 is dan het moment dat hij in de nieuwe timmerwerk- plaats kan beginnen aan de restauratie van zijn negentiende-eeuwse boeierjacht Vivo. Het monument is in slechte staat en moet op een dekschuit worden vervoerd, drijven doet het niet meer. De restauratie is omvangrijker dan gedacht en al heel snel dienen zich allerlei andere interessante projecten aan. Vivo kan wachten.
Begeleiden
Naast zijn vakmanschap als scheepstim- merman heeft de Vos nog een kwaliteit, hij is goed in het begeleiden van jonge mensen. Zijn enthousiasme werkt zeer aanstekelijk. Alexander is kritisch, maar hij weet ook wat nodig is om zijn stagiairs te motiveren. En als hij tevreden is, dan laat hij dat weten. Zo is hij vol lof over de drie studenten waar hij de afgelopen weken mee heeft gewerkt. ‘Deze jongens, die hebben het in zich om scheepse lijnen te zien. Niet iedereen ziet dat, of men vindt het niet belangrijk. Kijk bijvoorbeeld naar de valling van een berghout, hoe dichter je bij de steven komt, hoe meer het berghout naar binnen valt.’
Student Onno valt hem bij: ‘Inderdaad, sommige mensen zien de strokende lijnen zoals van een zeeg of de gangenverdeling gewoon niet.’ Om het te demonstreren loopt Onno naar de Veense boot. ‘Kijk, dit spant. Dit hier kan gewoon recht zijn, maar zoals wij hem maken is elke hoek anders.’ En inderdaad, de vierkante spantjes aan de binnenkant van de roeiboot hebben aan de bovenkant een soort trapeziumvorm, die even schuin staat als het boord dat ze ondersteunen. Bovendien verandert die hoek richting de bodem heel geleidelijk. Het lijkt een simpel spantje, maar dit is inderdaad heel kunstig gemaakt. ‘En moet je zien, er kan nog geen vloeitje tussen,’ voegt de stagebegeleider trots toe.
