De enkelvoudige telescoopkijker maakte dus pas veel later op grotere schaal plaats voor dubbel uitgevoerde exemplaren, ondanks de bijzonder onhandige afmetingen. In de tussentijd was er in de achttiende eeuw vooral door de Brit John Dolland (en later zijn zoon Peter) flink aan de verbetering van het “glas” gewerkt. Dankzij zijn achromatische lens verdween grotendeels de gekleurde halo rond de te observeren objecten en nieuwe slijptechnieken zorgden voor meer helderheid en een scherper beeld.
Probleem bleef echter de matige kwaliteit van de gebruikte glassoorten: een geringe verontreiniging veroorzaakte direct een verstoring in het beeld. Een aspect dat ook de Italiaan Ignatio Porro in 1854 parten speelde bij de ontwikkeling van de naar hem vernoemde prisma’s. De absolute doorbraak in de ontwikkeling van kijkers kwam in 1885 op naam te staan van opticus Carl Zeiss en chemicus Otto Schott. Schott experimenteerde met talloze glasrecepten en stelde Zeiss daarmee in staat achromatische lenzen te perfectioneren. De samenwerking resulteerde in de Zeiss 6×15 ‘Feldstecher’, een kwalitatief zeer hoogwaardige kijker met porroprisma’s. De naam Carl Zeiss Jena was voor altijd gevestigd. Productie – al dan niet in licentie – en wereldwijde verkoop namen een ongekend hoge vlucht.
Turen in zeekijkers
Verrekijkers voor gebruik op woelig water zijn er inmiddels in tientallen uitvoeringen en prijsklassen, variërend van minder dan honderd tot meer dan tweeduizend (!) euro. Een goede ‘zeekijker’ ligt prettig in de hand, stelt feilloos scherp, kan tegen vallen en stoten, is waterdicht, dampt niet aan en biedt ook in het schemerdonker nog voldoende lichtsterkte. Een ingebouwd elektronisch peilkompas of combinatie van peilkompas en afstandmeter komt in veel situaties goed van pas maar is niet strikt noodzakelijk. De mate waarin een kijker aan al deze eisen voldoet bepaalt de kwaliteit en in hoge mate ook de prijs, evenals de toegepaste materialen. Bij de aanschaf van een kijker komen er heel wat begrippen, getallen en afkortingen op je af. Waar staan die voor en waar moet je bij aanschaf allemaal op letten?
