Het schilderij hiernaast van de Engelse historieschilder Seymour Lucas uit 1883 heeft als titel: ‘A Whip for Van Tromp’ (vertaald: Een zweep voor [Cornelis] Tromp). We zien een vergadering van de Engelse admiraliteit rond een tafel met daarop een scheepsmodel van een nieuw te bouwen schip. Sinds circa 1660 was het gebruikelijk dat er van een oorlogsschip, op aanwijzingen van de bouwmeester, eerst een dergelijk model werd gemaakt, om de lijnen goed te kunnen bestuderen. Zo kon men de eigenschappen van een dergelijk kapitaal schip, in dit geval met 90 stukken, vooraf bestuderen en bespreken. Maar waarom werd er tweehonderd jaar later nog een schilderij gemaakt met een dergelijke scene als motief en verwijzend naar Cornelis Tromp?
De reputaties van de twee admiralen Tromp dreunden nog lang na in Engeland. (Waar de Engelse gewoonte vandaan komt om over Van Tromp te spreken is mij helaas nooit duidelijk geworden.) Vader en zoon hebben de Engelse vloot tijdens drie Engelse Zeeoorlogen gevoelige klappen toegebracht en de bewondering en het ontzag voor deze overwinningen bleven, daar aan de andere kant van de Noordzee. Een eer die eveneens Michiel de Ruyter te beurt viel, want ook voor hem hebben ze meermaals de vlag moeten strijken en ook hij werd zeer bewonderd. Goeie verliezers, die Engelsen, kun je wel stellen.
Geliefd en verguisd
Cornelis Tromp was voor zijn superieuren en collega’s vaak onuitstaanbaar. Zijn moed, soms bij het doldrieste af, maakte hem bij zijn bemanning echter mateloos geliefd, en die populariteit werd in Engeland gedeeld. Dat hij eigenzinnig, onbeschoft, geldbelust, rancuneus, drankzuchtig en ijdel was en boven-dien in het Stadhouderloze Tijdperk onder Johan de Witt sterk Oranjegezind, maakte hem voor de Staten Generaal en zijn leidinggevenden bij de verschillende admiraliteiten in de Republiek een lastpak die enkele malen op een zijspoor werd gezet.